ارزیابی مقایسه ای اثر عصاره های گیاهی استاندارد تجاری آقطی سیاه، سرخارگل و داروی آمانتادین بر دفع ویروس آنفلوآنزای h9n2 در جوجه های گوشتی و میزان ویروس در مایع آلانتوئیک جنین ماکیان

پژوهش های پیشین نشاندهنده اثر ضد ویروسی فراورده های تهیه شده از گیاه سرخارگل و میوه آقطی سیاه بر ویروس های انسانی جنس a و b در محیط کشت سلولی و در شرایط in vitro می باشند. در این تحقیق اثر ضد ویروسی دو عصاره استاندارد شده تجاری echinacea purpurea (ef) و sambucus nigra (sam) در مقایسه با داروی آمانتادین بر ویروس آنفلوانزای پرندگان h9n2 در شرایط in vivo و in vitro بررسی شده است. برای مطالعه اثربخشی ef, samو آمانتادین در شرایط in vivo ، این سه ماده به مدت 7 روز از 8 ساعت پس از چالش با ویروس، از طریق تلقیح به داخل بینی، به آب آشامیدنی جوجه های ماکیان مورد آزمایش در گروه های مختلف درمان افزوده شد. در گروه پروفیلاکسی ef، عصاره به مدت 10 روز از 5 روز پیش از چالش با ویروس مورد استفاده قرار گرفت. در طی روزهای پس از چالش (pi)، تیتر ویروس در مخاط نای و مدفوع با آزمایش pcr زمان حقیقی مورد ارزیابی کیفی و کمی قرار گرفت. به منظور ارزیابی اثر مستقیم ضد ویروسی عصاره ها در شرایط in vitro ، ویروس مخلوط و انکوبه شده با عصاره ها به داخل کیسه آلانتوییک تخم مرغ های جنین دار تلقیح گردید. پس از 48 ساعت انکوباسیون، اثر عصاره درغیرفعال کردن ویروس با روش neutralization index (ni) بر مبنای embryo infective dose 50(eid50) از لحاظ کیفی و با آزمایش pcr زمان حقیقی و هماگلوتیناسیون از لحاظ کمی بررسی شد. در نتایج بخش in vivo پژوهش، بالاترین تیتر ویروس در مدفوع و نای گروه کنترل چالش بدون درمان در روز 3 پس از چالش مشاهده شد. در مقایسه با گروه کنترل و سایر گروه های درمان، تجویز پروفیلاکسی ef سبب کاهش مشخص تیتر مدفوعی ویروس گردید. اگرچه تعداد کلی ویروس در نمونه های نای کم بود، درمان با آمانتادین و sam منجر به کاهش تعداد نمونه های مثبت در مقایسه با گروه کنترل و گروه های درمان و پروفیلاکسی ef شد. نتایج بخش in vitro نشانگر اثر ضد ویروسی قابل توجه هر دو عصاره با ni>7.7 می باشد (ni>2.7 مثبت در نظر گرفته شد). همچنین، اندازه گیری تیتر ویروس در مایع آلانتوییک با آزمایش pcr زمان حقیقی و هماگلوتیناسیون نشاندهنده غیر فعال شدن معنا دار ویروس بر مبنای دوز عصاره است (p<0.05). نتیجه گیری این که مصرف این دو عصاره سبب کاهش دفع ویروس از پرندگان چالش شده با ویروس به ویژه در حالت پروفیلاکسی می گردد. نتایج in vitro اثر ضد ویروسی قابل توجه عصاره های مورد آزمایش را در غیر فعال کردن مستقیم ویروس آنفلوانزای پرندگان h9n2 نشان می دهد.